Tekenen met de lichtdrukmachine

Uit de nalatenschap van Els Salomons zijn twee mappen met tekeningen opgedoken. In overleg met Cor Straatmeyer heeft de erfgename van Els Salomons deze twee mappen beschikbaar gesteld voor het onderzoekproject ’50 jaar tv-decor’ waarvoor mijn dank! Na onderzoek zal ik ze overdragen aan het NIBG.

Het gaat om een flinke map met tekeningen van Els Salomons en een stapeltje tekeningen van Hans Christiaan van Langeveld. Over de eerste map later meer, het tweede stapeltje is reeds gefotografeerd door Freek Biesiot. Voor een groot deel zijn dit originele tekeningen op calqueerpapier van ontwerpen die we al kennen van de foto’s uit de collectie van Jan van der Does (zie deze blogpost).  Het gaat waarschijnlijk om een selectie werk die Van Langeveld mee nam – en liet fotograferen – om mee te nemen naar Engeland, waarnaar hij in 1964 emigreerde. Hij wilde daar aan het werk als decorontwerper en zal een soort van portfolio hebben gemaakt. Het is niet bekend of hij deze selectie tekeningen bij zijn goede vriendin Els in bewaring achterliet of dat deze later op een andere wijze in haar bezit zijn gekomen.

Freek Biesiot heeft de tekeningen van Van Langeveld op de foto gezet. Van Langeveld gebruikte bij een aantal decorontwerpen de lichtdrukmachine om verschillende grijstinten in de tekening te brengen. Decorontwerpers tekenden soms direct op calqueerpapier (of hun tekeningen op papier werden overgetrokken op calqueerpapier) en deze calques werden vervolgens op de lichtdrukmachine vermenigvuldigd. Twee vellen calqueerpapier op elkaar laten minder licht door en geven dus een donkerdere afdruk. Van Langeveld maakte zodoende collages van calqueerpapier waarmee hij verschillende gelijkmatig grijze vlakken creëerde die hij vervolgens bijschilderende met Oost-Indische inkt. Zo creëerde hij een rijke variatie aan grijstinten die weer zorgde voor diepte en textuur in de decortekening. Freek fotografeerde een aantal van Van Langeveld’s tekeningen (de lichtdrukken dus, niet de originele calques) op de lichtbak en zo komt deze collage-techniek echt goed aan het licht.

 

Stefan Venbroek

Afgelopen woensdag stond er ineens een kunstenaar/animator in de hal van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. Stefan Venbroek presenteerde daar zijn werk in verband met het Keying into the brain festival dat aldaar gehouden werd. Geen bijeenkomst voor hersenchirurgen of sciencefictionfans, maar een media festival gewijd aan opdrachtfilm. Film moet je in dit geval breed interpreteren: de catalogus noemt onder andere ook websites, games, internetvideo, multimedia, crossmedia, mobiele media en apps. Op dit jaarlijkse festival worden ook prijzen uitgereikt, de Gouden Reigers.

Edenspiekermann ontwierp de huisstijl van het festival. Met verschillende dunne gekleurde draden en wat spijkertjes wordt de titel van het festival op een ruimtelijke manier geschreven. Stefan Venbroek maakte de de festivalleader met dit logo als uitgangspunt. De stijl van Venbroek is zeer uitgesproken en herkenbaar. Zijn ontwerpen beginnen altijd op papier. Hij voegt zijn eigen illustraties samen met beschilderde knipsels uit magazines tot kleine collages. In de computer (After Effects) komen de collages samen en vormen ze dromerige landschappen en gelaagde werelden. Voor deze opdracht voegde Venbroek uiteraard gekleurde draden uit het logo toe aan de collages. De originele collage’s stelde hij afgelopen woensdag ook tentoon, zo kan je precies zien hoe het allemaal in elkaar steekt.

Venbroek won overigens in 2008 een Gouden Reiger voor onderstaande animatiefilm ‘Reset your mind’ in opdracht van de Belastingdienst.