Sexy graphics: Veronica

De leader voor VARA’s Open en bloot (1974) kwam al eerder aan bod op het blog. Geïnspireerd door het ‘blote meisjes’- alfabet van Anthon Beeke maakte Hans de Cocq een programmaleader waarin de lichamen van mannen, vrouwen en kinderen de titel van het programma vormen. De Open en bloot leader had niet de intentie om de kijker seksueel te prikkelen, het ging immers om een bloedserieus -maar openhartig- voorlichtingsprogramma. Bij Veronica lag dat midden jaren negentig ietsjes anders.

Halverwege de jaren negentig stapte Veronica uit het publieke bestel en dan gaan de remmen goed los. Veel pruilende lippen, close-ups van borsten en ook de vrouwelijke kijker wordt getrakteerd op sportschooltorso´s en smeulende blikken. Het wordt gelukkig allemaal lekker vet aangezet: een ’50 ft woman’ die een man verpletter met een kus en de twee natgegooide halfnaakte mannen kunnen er zelf ook wel om lachen. Leuk is ook de verwijzing naar Beeke’s alfabet, de dames zijn niet bloot maar in vrolijk gekleurde zwempakjes. Het pakket is supercommercieel, maar wel perfect uitgevoerd. Vergelijk het bijvoorbeeld maar eens met het pakket van seizoen 1994/1995.

Natuurlijk is die nadruk op lichamen weinig verheffend, maar dat verwacht je ook niet van een omroep die bekend wil staan als jong en wild. Het feit dat zowel mannen als vrouwen in deze stationcalls als lustobject neergezet worden, is verfrissend. De makers hebben hun best gedaan om de juiste mix te vinden van sex, humor en clichés en mijns inziens is dat ze behoorlijk goed gelukt.

Blote mensen letters

Vorige maand verscheen de heruitgave van Anthon Beeke’s legendarische blote-meisjes-alfabet uit 1969. (Te bestellen bij Nijhoff & Lee.) Beeke, niet vies van vrouwelijk schoon, haalde een groep aantrekkelijke dames over om te poseren als letters. Dat alles in reactie op Wim Crouwels New Alphabet uit 1967.

Zowel New Alphabet als Body Type maakten een hoop los. Beekes’ alfabet werd een aantal maal geplagieerd, hoewel Beeke uiteraard niet de allereerste was die alfabetten construeerde van menselijke lichamen (zoals Max Bruinsma opmerkt in Items).

Hans de Cocq van de NOS grafische afdeling, liet zich ook inspireren door het blote-meisjes-alfabet. Hij maakte in 1974 een leader voor Open en Bloot (VARA) met blote mannen, vrouwen en kinderen die een voor een de letters van de programmatitel vormen terwijl de camera loopt. De letters zijn dus niet zo gedetailleerd en precies als die van Beeke. In de Open en bloot-leader zitten bovendien ongeveer evenveel mannen als vrouwen. Daardoor wordt het naakt uit de taboo sfeer van pornografie gehaald en in de sfeer van familie en voorlichting geplaatst.

De radio- en televisiegidsen staan maandenlang vol met ingezonden brieven van voor- en tegenstanders van het programma. De programma-items, de leader en ook de animaties van Hans de Cocq (met uitleg over voortplanting, anticonceptie, etc.) worden uitgebreid besproken. De een vindt het veel te ver gaan terwijl het voor de ander allemaal nog niet open en bloot genoeg is. In de aftiteling vormen de lichamen de letters van de VARA, als om te benadrukken dat de VARA geheel achter het programma staat. Een provocerend laatste beeld voor een spraakmakend programma.